“KONSANTRASYON DÜŞÜKLÜĞÜNÜN SEBEBİ DEMİR EKSİKLĞİ GİBİ SORULARI’ Beslenme ve Diyet Uzmanı Şeyda Demirçelik hanıma sorduk.
“ KONSANTRASYON DÜŞÜKLÜĞÜNÜN SEBEBİ DEMİR EKSİKLĞİ
Yeni başlayan eğitim dönemiyle birlikte çocukları okula başlayan tüm ailelerin aklında aynı soru var: “Verimli bir eğitim dönemi için çocuklar nasıl beslenmeli?”
Çocukların sağlıklı ve başarılı bir okul dönemi geçirebilmeleri için günlük beslenmelerinin nasıl olması, beslenme çantasında neler bulunması gerektiğini, Beslenme ve Diyet Uzmanı Şeyda Demirçelik’e sorduk.
Sağlıklı beslenmenin çocuk yaşta başlayıp yetişkinlikte devam eden bir süreç olduğunu söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Demirçelik, “Çocuklardaki sağlıklı beslenme ilerde de sağlıklı yetişkinler olmaları açısından çok önemli. Şu an çocuklarda obezite oranında ciddi bir artış görülmeye başlandı. Temel sebeplerinden birisi sağlıksız beslenme ve fiziksel aktivitenin yetersizliği gibi durumlar. Bu yüzden çocukların öncelikle okul başarıları ve daha sağlıklı yetişkinler olabilmeleri için okul dönemindeki beslenme bizim için büyük önem arz ediyor” dedi.
“ÇOCUKLAR KAHVALTIYI ATLIYOR”
Çocuklarda en sık rastladıkları durumun kahvaltı öğününü atlamaları olduğunu söyleyen Demirçelik, haliyle hazır gıdalara yöneldiklerini belirtti ve şöyle devam etti: “Sağlıksız ürünler kullanıldığı takdirde çocukların okul başarılarında ciddi oranda sıkıntılar tespit edildi. O yüzden kahvaltı günün en önemli öğünü. Sağlıklı bir kahvaltı tabağı için öncelikle her gün bir yumurta yemelerini öneriyoruz. Aynı şekilde peynir muhakkak olmalı, ekmek olarak ise buğday türevi ekmekleri tercih etmelerini öneriyoruz. Sağlıksız karbonhidratlara yönelmelerinden ziyade bal ve pekmez tüketimi onlar için uygun olabilir.”
“KONSANTRASYON DÜŞÜKLÜĞÜNÜN SEBEBİ DEMİR EKSİKLĞİ”
Özellikle sınav dönemlerinde çocukların konsantrasyon düşüklükleri yaşama sebeplerinden birinin demir eksikliği olduğunu dile getiren Demirçelik, “Öncelikle kan tetkikleriyle bunlar anlaşılmalı. Unutkanlık durumları, derslere adaptasyonda bir sorun yaşıyorlarsa kırmızı et grubu, tavuk-balık grubu ve baklagiller kullanılabilir. Çilek ya da yaban mersini hafıza artırıcı özellikli besinler. Sütlü çikolata yerine bitter çikolata da hafızayı artırıcı etkileri olduğu için tercih edilebilir” dedi.
Sabah kahvaltısından sonra gün boyu okulda olan çocukların beslenmelerinin tümünün aslında bu saatler içerisinde gerçekleştiğini belirten Demirçelik, “Sağlıklı bir öğle yemeğinden sonra ufak ara öğünler, süt, yoğurt, kefir grubunun yanlarında meyve gruplarıyla birlikte tüketilmesi gerekiyor. Çiğ kuru yemişler, özellikle badem ve ceviz tüketimi beyin gelişimi için çok önemli. Fast food gıda tüketiminin özellikle çocuklarda, konsantrasyonu düşürdüğüne dair sayısız çalışma yapıldı. Bu sebeple bu gruplardan uzak durmaları gerekiyor” dedi.
ÇOCUKLARIN BESLENME ÇANTASINDA NELER OLMALI?
Çocukların beslenme çantasında neler olması gerektiği konusunda ise Beslenme ve Diyet Uzmanı Şeyda Demirçelik şunları söyledi:
“Evde hazırlanmış peynirli tahıl ekmeğine yapılmış sandviçler olabilir. Tavuk, et, balık gruplarının içerdiği sandviçler, yanlarında ayran ve süt gruplarıyla birlikte kullanılabilir. Özellikle sağlıklı bağırsak florası için günde bir bardak kefir tüketmelerini öneriyoruz. Kemik ve boy uzaması için günde iki porsiyon süt grupları muhakkak olmalı. Yani evde hazırlanmış sandviç yanında meyve grubu ve bir bardak süt ya da kefir kullanımı sağlıklı beslenme çantası için uygun. Daha rahat olan kuru meyveleri kullanabilirler sağlıksız karbonhidratlara yönelmek yerine. Çiğ kuru yemişler de çantalara eklenebilir. Gazlı ve asitli içeceklere yönelmek yerine su tüketimi de çok önemli.”
“SAĞLIKLI BESLENME BİR BÜTÜNDÜR”
Her gıdanın sağlıklı bir formu olduğunu ve bunun erken yaşta öğrenildiği zaman çocukların birbirlerini etkilediğini vurgulayan Demirçelik, şöyle devam etti:
“Çocuklar bu anlamda eğitilirse arkadaşlarına da aynı konuda örnek olmuş olacak. Haliyle ev halkını etkilemiş olacak. Sağlıklı beslenmek bir bütündür, yani çocukluktan başlayıp ergenlik, yetişkinlik ve yaşlılık döneminde devam eden bir yaşam şeklidir.
Öğle yemeği olarak da ızgara et, balık türünü tercih edebilirler, kuru baklagilleri tercih edebilirler. Çocuklar liften fakir besleniyor ve çocuklarda en sık rastladığımız şey kabızlık problemi ve demir eksikliği. Bu neden kaynaklanıyor? Et grupları, yani demir içeren grupları çok düzenli kullanmıyorlar. Daha çok fast food gıdadan karşılamaya çalışıyorlar ama içerisindeki et grubu ona demir içeriği anlamında destek sağlamadığı gibi çok fazla yağ içeriğinden kaynaklı obeziteye zemin hazırlamış oluyor. O yüzden evde hazırlanmış sağlıklı, ev yapımı kek ve börekler de olabilir ama bunlarda da beyaz un yerine buğday unu tercih edilebilir. Kuru meyvelerle yapılmış sağlıklı tatlı tarifleri var, çocuklara paketli çikolata ve şekerlemeler almak yerine bunlar yapılabilir.
“OKUL GIDASI UYGULAMASIYLA ÇOCUKLAR, YASAKLAR OLMADAN SAĞLIKLI GIDAYA YÖNELEBİLİR”
Milli Eğitim Bakanlığı’nın talimatıyla okullarda “Okul Gıdası” logosu uygulamasının başlatılması ile ilgili ise bir yerden başlamak gerektiğini dile getiren Demirçelik, “Aile ne kadar evde müdahale etmeye çalışsa da çocuklar günün büyük kısmını okulda geçiriyor. Okuldan dışarı adımını attığı esnada her yerde poğaçalar, simitler gören çocuk haliyle bunlara yöneliyor. Ama en azından okul içerisinde bu tarz gıdaların kaldırılmış olması çocuğu çok yasak ve kısıtlama getirmeden sağlıklı gıdaya yönlendirme adına güzel bir çalışma” dedi.
“AİLELER AYNI MASA ETRAFINDA, AYNI ANDA YEMEK YEMELİ”
Çocuklarda obezite artışının en önemli sebebinin sağlıklı gıdalara yönelim ve aktivitede azalma olduğunu ifade eden Demirçelik sözlerine şöyle devam etti:
“Aileler aynı masa etrafında yemek yediği takdirde belli bir yemek düzeni oluşuyor ama çocuklar televizyon ekranı karşısında yemek yediklerinde ne oranda yediklerini bilmeden bilinçsiz bir tüketim gerçekleştiriyor.
Çocuklar ve aileler besin etiketi okuma alışkanlığı kazanmalı. Sağlıklı ürün adıyla satılan ürünlerin çoğunda ilave şekersiz yazsa bile eklenti şeker var. Bunların tabii ki farklı isimleri var ve şeker adı altında yazılmasa da farklı tanımlarla yazılıyor. Onlar da bilinmediği için şeker olmadığı düşünülüyor. Mesela mısır gevrekleri pratik olduğu için çoğunlukla sabahları tercih ediyorlar ama çok fazla ilave şeker içeriyor. Onun yerine sütün içerisine yulaf ekleyerek meyveyi de kendi haliyle yediklerinde hem lif alımı hem de posa artımını sağlamış olurlar.”
Son olarak, okullarla birlikte yaklaşan soğuk havalarda çocukların metabolizmasını güçlendirmek için vitamin ve mineral grubunu dikkatli olarak tüketmeleri gerektiğini belirten Şeyda Demirçelik, mevsime uygun sebze ve meyvelerin bağışıklık sistemini geliştirme açısından çok önemli olduğunu belirtti.
